Column Jos Cöp, Leertijd.nl
Ja hoor, u kunt me gerust storen. Ik heb wel even de tijd. Ik kan gemist worden in de klas, want onze nieuwe gepersonaliseerde onderwijsrobot Sanderjet neemt de basisinstructie spelling van me over. Ik spring dadelijk pas bij als het gaat om de verlengde instructie en gerichte individuele begeleiding van de leerlingen met een zorgroute. Want daar zit mijn toegevoegde waarde.
U hebt inderdaad gelijk: ik doe niet meer alles zelf. Ik delegeer heel veel werkzaamheden en krijg in ruil daarvoor mijn vak weer terug. Ik ging toch niet naar de pabo om turfsmurf, spreadsheetfundamentalist, leeradministrateur en rapportageboekhouder te worden. Nee, ik wou met kinderen werken, ze boven zichzelf uit laten stijgen en leren tot leven brengen. Inderdaad, precies wat ik nu weer iedere dag doe. Want daar zit mijn toegevoegde waarde.
Wat Sanderjet dan precies voor me doet? Heel veel. Alles wat voorspelbaar, herhalend en dodelijk saai is, da's echt iets voor hem. Daar smult ie van. Learning analytics verzamelen, analyseren, interpreteren, archiveren, rapporteren? Het gebeurt in een tempo dat voor niemand bij te houden is. Zelfs in het donker met de snelheid van het licht. Zonder ook maar even te verzaken, naar het toilet te hoeven of een sigaretje te roken, signaleert en registreert hij alles. En geeft mij realtime een seintje op mijn smartwatch als persoonlijk maatwerk nodig is. Want dat is voor zo'n rechtlijnig robotje net even te lastig. Daar zit mijn toegevoegde waarde.
Hoe Sanderjet het zelf vindt? Geen idee. Op dit soort fijngevoelige vragen krijg ik namelijk nooit antwoord. Dat zit niet in de ontelbare regels code en algoritmen op basis waarvan hij zijn werk doet. Een echte gevoelsrobot zal het dus nooit worden. Invoelend vermogen? Alleen als het via een sensor af te lezen is. Maar ja, daar zit juist mijn toegevoegde waarde.
Ik zie om me heen inderdaad angst. Angst dat Sanderjet en z'n broers en zussen ons overbodig gaan maken. Als dat zo is, verdienen we het. Maar het is niet zo. Complexe patroonherkenning en complexe communicatie blijft mensenwerk. En laat dat nou precies de meest boeiende kant van ons vak zijn. Dat wat maakt dat ons beroep het mooiste ter wereld is. Blijven kijken naar kinderen en voortdurend zoeken naar mogelijkheden om ze beter, leuker en meer te laten leren. Over toegevoegde waarde gesproken.
Of we ook wel eens onenigheid hebben? Daar moet ik inderdaad eerlijk over zijn. Ik overschat hem bijna iedere dag. Dan kom ik 's morgens de klas binnen. Druk op power on en klinkt het vriendelijke “Goede morgen, wat kan ik voor u doen?” Ik voel me dus gelijk op m'n gemak. Alsof ik thuis ben in het kwadraat. Maar als ik even later vraag waar de koffie blijft, ontstaat een tenenkrommende teleurstelling. Het antwoord? Een knipperend rood neusje met een bijpassend irritant piepgeluidje. Zonder enige toegevoegde waarde. Moet ik alsnog mijn eigen koffie halen. De sukkel.