Enige tijd terug was ik op de ouderavond op de school van één van mijn zoons. Het was de start van het schooljaar en de beide juffen gebruikten de avond om te vertellen wat ze het komende schooljaar zouden gaan doen met de klas. Impliciet maakten ze daarmee ook duidelijk wat ze belangrijk vonden. Tot drie keer toe kwam hierin het nette en verzorgde handschrift naar voren. En eerlijk gezegd raakte het bijna mijn irritatiegrens. 2013, middenin het digitale tijdperk en vervolgens praten we hier over de vaardigheid 'schoonschrijven'. Alsof de klok heeft stilgestaan.
Nog steeds ben ik niet onder de indruk van allerlei argumenten die onderbouwen hoe belangrijk een perfect handschrift is. Goed leesbaar is voor mij meer dan genoeg. En eerlijk gezegd moet ik ook toegeven dat ik zelf nooit verder ben gekomen.
Maar toch is er ook een andere kant aan het vakgebied schrijven. Sinds enkele jaren ben ik betrokken bij de ontwikkeling van de nieuwe versie van de schrijfmethode Pennenstreken. Uit interesse en uit noodzaak heb ik me stevig ingelezen en verdiept in de ontwikkelingen op het vakgebied. En die zijn zeer interessant. Doordat de 'schoonschrijvers' de strijd aan het verliezen zijn, komt de ware betekenis van het schrijven duidelijker bovendrijven dan ooit. Een betekenis die maar beperkt te maken heeft met de mooie lettervormen en het schriftelijke visitekaartje van een verzorgd handschrift.
De diepere betekenis heeft ook te maken met het belang van het schrijven voor het leren en ontwikkelen in het algemeen. Steeds duidelijker bewijzen wetenschappers dat het goed aanleren van motorprogramma's van letters van doorslaggevend belang is voor het leren lezen en het leren spellen. Het beïnvloedt rechtstreeks de letterherkenning en het woordbeeld. En als dat te wensen overlaat, dan is er al snel sprake van een lees- of spellingprobleem. Er zijn zelfs gerenommeerde wetenschappers die een verband zien tussen de verminderde aandacht voor het schrijven en de toename van dyslexieproblemen. Of dit terecht is, kan ik niet helemaal inschatten, maar het zal me niet verbazen als het waar blijkt te zijn.
Als makers van de vernieuwde versie van de methode Pennenstreken krijgen we heel vaak de vraag hoe wij aankijken tegen de toekomst van het vakgebied schrijven. Of nog breder geformuleerd: hoe wij de toekomst van de vaardigheid zien en waarom we de meest gebruikte schrijfmethode van Nederland op een rigoureuze manier vernieuwd hebben. Voor ons was het een reden om er een discussiefilm over te maken. Enerzijds bedoeld om antwoord te geven op de bovenstaande vragen. Anderzijds ook om te onderbouwen dat het vakgebied schrijven een onmisbaar onderdeel is van het lesprogramma op de basisschool. In het verleden, nu en zeker ook in de toekomst.
Nog steeds ben ik niet onder de indruk van allerlei argumenten die onderbouwen hoe belangrijk een perfect handschrift is. Goed leesbaar is voor mij meer dan genoeg. En eerlijk gezegd moet ik ook toegeven dat ik zelf nooit verder ben gekomen.
Maar toch is er ook een andere kant aan het vakgebied schrijven. Sinds enkele jaren ben ik betrokken bij de ontwikkeling van de nieuwe versie van de schrijfmethode Pennenstreken. Uit interesse en uit noodzaak heb ik me stevig ingelezen en verdiept in de ontwikkelingen op het vakgebied. En die zijn zeer interessant. Doordat de 'schoonschrijvers' de strijd aan het verliezen zijn, komt de ware betekenis van het schrijven duidelijker bovendrijven dan ooit. Een betekenis die maar beperkt te maken heeft met de mooie lettervormen en het schriftelijke visitekaartje van een verzorgd handschrift.
De diepere betekenis heeft ook te maken met het belang van het schrijven voor het leren en ontwikkelen in het algemeen. Steeds duidelijker bewijzen wetenschappers dat het goed aanleren van motorprogramma's van letters van doorslaggevend belang is voor het leren lezen en het leren spellen. Het beïnvloedt rechtstreeks de letterherkenning en het woordbeeld. En als dat te wensen overlaat, dan is er al snel sprake van een lees- of spellingprobleem. Er zijn zelfs gerenommeerde wetenschappers die een verband zien tussen de verminderde aandacht voor het schrijven en de toename van dyslexieproblemen. Of dit terecht is, kan ik niet helemaal inschatten, maar het zal me niet verbazen als het waar blijkt te zijn.
Als makers van de vernieuwde versie van de methode Pennenstreken krijgen we heel vaak de vraag hoe wij aankijken tegen de toekomst van het vakgebied schrijven. Of nog breder geformuleerd: hoe wij de toekomst van de vaardigheid zien en waarom we de meest gebruikte schrijfmethode van Nederland op een rigoureuze manier vernieuwd hebben. Voor ons was het een reden om er een discussiefilm over te maken. Enerzijds bedoeld om antwoord te geven op de bovenstaande vragen. Anderzijds ook om te onderbouwen dat het vakgebied schrijven een onmisbaar onderdeel is van het lesprogramma op de basisschool. In het verleden, nu en zeker ook in de toekomst.